سوال دیگری که در این زمینه به وجود می آید این است که وضعیت در مورد افرادی که اشیاء مختلف را در حریم خصوصی خانه خود چاپ می نمایند، به چه صورت است. آیا آن ها نیز در معرض اتهام نقض قوانین مالکیت فکری هستند؟

استثنائات و محدودیت های موجود در قوانین و مقررات مالکیت فکری، به طور طبیعی برای فناوری چاپ سه بعدی نیز وجود دارد. برای مثال، ماده شش توافقنامه مربوط به معاهدات تجاری مالکیت فکری «TRIPS» که به قوانین اتحادیه اروپا نیز تعمیم داده شده است، حفاظت از علائم تجاری را به مواردی که در جریان تجارت وجود دارند محدود نموده است. به طور مشابه، با توجه به ماده 30 قانون ثبت اختراع در توافقنامه «TRIPS»، کشورهای عضو ممکن است استثنائات محدودی را برای حقوق انحصاری صاحب اختراع قائل گردند (برخی از قوانین ملی معتقدند که حقوق صاحب حق ثبت اختراع شامل برخی اقدامات انجام شده خصوصی جهت مقاصد غیر تجاری نمی شود. به عبارت دیگر، هنگامی که یک شیء که توسط یک علامت تجاری و یا یک ثبت اختراع محافظت شده است، استفاده صرفاً خصوصی از چاپ سه بعدی به معنای نقض حقوق مالکیت فکری نخواهد بود).

در زمینه کپی رایت، حقوق اعطا شده به صاحبان اثر می تواند بر اساس تستی که به اصطلاح سه مرحله ای نامیده می شود، محدود گردد. ماده 13 موافقتنامه «TRIPS» بیان می دارد که اعضا محدودیت ها و یا استثنائات مرتبط با حقوق منحصر به فرد صاحبان دارایی های فکری را می توانند وضع نماید که به طور خاص محدود به مواردی می گردد که هیچ گونه تضادی با بهره برداری های طبیعی و عرفی از دارایی یاد شده نداشته و منافع قانونی صاحب امتیاز دارایی فکری را به شکل محسوس و نامحسوس نادیده نگیرد.

به طور خلاصه، بر اساس ماده های قانونی بیان شده، برخی از کشورها «حق کپی خصوصی» را مجاز شمرده اند که بر اساس آن فرد می تواند برای استفاده شخصی اقدام به آن نماید. در مقابل، بسیاری از این کشورها هزینه های رویکرد دیگری به منظور جبران خسارات وارده از سوی صاحبان حقوق انحصاری در نظر گرفته اند. حتی در برخی کشورها ایده پرداخت هزینه برای جبران کپی سه بعدی خصوصی مطرح گردیده است. البته بسیاری از قانون گذاران و متخصصین حوزه مالکیت فکری پیش بینی می کنند که اختصاص چنین مبلغی نوعی پیام منفی برای شرکت ها محسوب می گردد که می تواند مانع از توسعه های آتی فناوری چاپ سه بعدی شود.

از سؤالات دیگر، نوع حفاظتی است که می بایست برای صاحبان چاپگرهای سه بعدی در دسترس باشد. از آنجایی که سرمایه گذاری مالی در این فناوری منجر به ایجاد اثری بدیع می گردد، آیا می توان برخی مقررات حمایتی نظیر آن چه که برای تولیدکنندگان موسیقی وجود دارد را برای فعالان این فناوری نیز به کار برد. و در نهایت این پرسش که تهیه فایل دیجیتالی سه بعدی از یک شیء که از قبل موجود بوده است، به این دلیل نقض قانون محسوب می شود که چاپ شده است و یا اشتراک گذاری آنلاین فایل پایه آن به صورت یک پلتفرم، نیز نوعی نقض محسوب می گردد. این ها مواردی است که در زمینه حقوق مالکیت فکری تولیدات فناوری چاپ سه بعدی، می تواند قوانین فعلی را با چالش های بزرگی رو به رو نماید.

 

اقدامات برای جلوگیری از استفاده غیرمجاز

در میان مدت، صاحبان آثار بر اساس قوانین مالکیت فکری می توانند برای حفاظت از دارایی های خود در مقابل استفاده های غیر مجاز، اقداماتی انجام دهند. بر اساس ماده 11 پیمان کپی رایت وایپو، این اقدامات شامل علامت گذاری شیء و فایل مرتبط با آن به کمک یک شناسه منحصر به فرد می باشد که از طریق آن می توان اقدامات نظارتی را انجام داد.