آیین نامه اجرایی ثبت اختراعات

در ذیل آیین نامه اجرایی ثبت اختراعات درج شده است که دستورالعمل مراحل ثبت اختراع در ایران را مطرح میکند. آیین نامه اجرایی ثبت اختراعات دارای هشت فصل و 66 ماده است که اداره ثبت اختراعات موظف است بر طبق آن اظهارنامه های ثبت اختراع را پیگیری کند.

فصل اول : تسليم اظهارنامه

ماده 2
ثبت اختراع مستلزم تسليم اظهارنامه به مرجع ثبت است.

ماده 3
اظهارنامه ثبت اختراع بايد در سه نسخه و در فرم مخصوص (الف – 1) و به زبان فارسي تنظيم شده و پس از ذكر تاريخ، توسط متقاضي يا نماينده قانوني وي امضاء شود.

تبصره

در صورتي كه اسناد ضميمه اظهارنامه و ساير اسناد مربوط، ‌به زبان ديگري غير از فارسي باشد، ارائه اصل مدارك مورد نياز همراه با ترجمه عادي كامل آن‌ها الزامي است. مع‌ذلك اگر ترجمه كامل اين مدارك براي متقاضي ميسر نباشد، مي‌تواند خلاصه آن‌ها را به فارسي ضميمه نمايد. مرجع ثبت در صورت لزوم مي‌تواند در جريان بررسي اظهارنامه، ترجمه رسمي مدارك مذكور را مطالبه كند. چنانچه اصطلاحات فناوري و علمي به كار رفته در اسناد مذكور، معادل فارسي نداشته باشند، ذكر همان اصطلاحات كفايت مي‌كند.

ماده 4
متقاضي بايد اظهارنامه ثبت اختراع را به صورت حضوري يا با پست سفارشي و يا در چارچوب ماده 167 اين آيين‌نامه به مرجع ثبت تسليم نمايد. تاريخ وصول اظهارنامه يا تاريخ داده پيام، تاريخ اظهارنامه تلقي مي‌گردد.

ماده 5
اظهارنامه ثبت اختراع بايد حاوي نكات زير باشد :

1- اسم، شماره ملي، نشاني، كدپستي، تابعيت و سمت متقاضي و در صورتي كه متقاضي شخص حقوقي است ذكر نام، نوع فعاليت، اقامتگاه، محل و شماره ثبت، تابعيت، مركز اصلي و عنداللزوم هرگونه شناسه ديگر آن الزامي است.

2- اسم، شماره ملي، نشاني و كدپستي نماينده قانوني متقاضي، در صورت وجود.

3- اسم، اقامتگاه و كدپستي شخص يا اشخاصي كه صلاحيت دريافت ابلاغ‌ها در ايران را دارند، در صورتي كه متقاضي مقيم ايران نباشد.

4- اسم، نشاني و شغل مخترع، در صورتي كه متقاضي شخص مخترع نباشد.

5- عنوان اختراع به نحوي كه اختراع ادعايي را مشخص سازد و مشتمل بر كلماتي مثل «بهتر» و غيره نبوده و ترجيحاً بين سه تا 10 كلمه باشد.

6- تاريخ، محل و شماره اظهارنامه يا گواهي‌نامه اختراع در خارج، در صورت درخواست حق تقدم.

7- اطلاعات مربوط به اظهارنامه اصلي در صورت تكميلي بودن اختراع.

8- تعداد صفحات توصيف، ادعاها، خلاصه توصيف اختراع و نقشه‌ها.

9- تعيين طبقه اختراع براساس طبقه‌بندي بين‌المللي اختراعات.

10- تعيين ضمائم.

تبصره 1

در صورت تسليم اظهارنامه و ساير اسناد مربوط توسط اشخاص حقوقي، امضاء آن‌ها از طرف اشخاص مجاز، ضروري است.

تبصره 2

اسم و نشاني متقاضي مقيم خارج از كشور، علاوه بر فارسي بايد به حروف لاتين باشد و با همان حروف نيز ثبت و آگهي شود.

ماده 6
مدارك زير بايد ضميمه اظهارنامه شود :

1- توصيف اختراع.

2- ادعا يا ادعاهاي اختراع.

3- خلاصه‌اي از توصيف اختراع.

4- نقشه يا نقشه‌ها، در صورت لزوم.

5- مدارك مثبت هويت متقاضي و مخترع.

6- درخواست كتبي مبني بر عدم ذكر اسم مخترع، چنانچه مخترع نخواهد اسم وي ذكر شود.

7- مدارك مربوط به حق تقدم كه بايدهمزمان با تسليم اظهارنامه يا حداكثر ظرف 15 روز از آن تاريخ تسليم شود.

8- رسيد مربوط به پرداخت هزينه‌هاي قانوني.

9- مدارك نمايندگي، در صورتي كه تقاضا توسط نماينده قانوني به عمل آيد.

تبصره 1

چنانچه اظهارنامه در زمان تقاضا فاقد شرايط مقرر در ماده 11 قانون باشد، مرجع ثبت از متقاضي دعوت خواهد كرد تا از تاريخ ابلاغ ظرف 30 روز اصلاحات لازم را انجام دهد و تاريخ تقاضا همان تاريخ دريافت اصلاحات مذكور خواهد بود. اگر در مهلت تعيين شده اصلاح صورت نگيرد، اظهارنامه كان لم يكن تلقي خواهد شد. اين مهلت براي اشخاص مقيم خارج از كشور 60 روز مي‌باشد.

تبصره 2

اگر در اظهارنامه به نقشه‌هايي اشاره شود كه در آن درج يا ضميمه نشده است مرجع ثبت از متقاضي دعوت مي‌كند تا نقشه‌ها را ظرف 30 روز ارائه دهد. در صورت ارائه، تاريخ دريافت نقشه‌ها، تاريخ تقاضا تلقي خواهد شد. در غير اين صورت، مرجع ثبت تاريخ تقاضا را همان تاريخ دريافت اظهارنامه قيد نموده و اشاره به نقشه‌ها را كان لم يكن تلقي خواهد كرد. اين مهلت براي اشخاص مقيم خارج از كشور 60 روز مي‌باشد.

ماده 7
هر صفحه از توصيف، ادعا، خلاصه توصيف و نقشه اختراع بايد توسط متقاضي يا نماينده قانوني او امضاء گردد.

ماده 8
اظهارنامه بايد فقط به يك اختراع يا به دسته‌اي از اختراعات مرتبط كه يك اختراع كلي را تشكيل مي‌دهند مربوط باشد. در غير اين صورت، متقاضي مي‌تواند اظهارنامه مربوط به اختراع خود را به دو يا چند اظهارنامه مجزا و مستقل تقسيم نمايد.

ماده 9
اظهارنامه تقسيمي بايد داراي الزامات اظهارنامه اصلي بوده و در تسليم آن نكات زير رعايت گردد :

1- شماره و تاريخ اظهارنامه اوليه.

2- در صورت درخواست حق تقدم از سوي متقاضي، ذكر شماره و تاريخ اظهارنامه نخستين، همراه با محل حق تقدم.

3- اصلاح توصيف، ادعا، نقشه و خلاصه توصيف مذكور در اظهارنامه اصلي.

4- مدارك مربوط به پرداخت هزينه اظهارنامه‌هاي تقسيمي.

تبصره

در صورت ادعاي حق تقدم‌هاي متعدد براي اظهارنامه اصلي، متقاضي اظهارنامه تقسيمي مي‌تواند از حق تقدم يا حق تقدم‌هايي كه از نظر موضوعي مرتبط با آن اظهارنامه تقسيمي باشد، استفاده كند.

ماده 10
توصيف اختراع بايد صريح و همراه با جزئيات كامل و مشتمل بر نكات زير باشد:

1- عنوان اختراع به گونه‌اي كه در اظهارنامه ذكر گرديده است.

2- زمينه فني اختراع مربوط.

3- مشكل فني و بيان اهداف اختراع.

4- شرح وضعيت دانش پيشين و سابقه پيشرفت‌هايي كه در رابطه با اختراع ادعايي وجود دارد، به نحوي كه براي درك و بررسي جديد بودن اختراع كفايت كند.

5- ارائه راه‌حل براي مشكل فني موجود، همراه با شرح دقيق و كافي و يكپارچه اختراع.

6- توضيح اشكال، نقشه‌ها، نمودارها در صورت وجود، به‌‌نحوي‌ كه يك متخصص در آن زمينه بتواند اختراع را درك و ارتباط اجزاي آن را دريابد. ارجاع به شماره‌هايي كه براي بيان ويژگي‌هاي اختراع در نقشه‌ آمده است الزامي است.

7- بيان واضح و دقيق مزاياي اختراع ادعايي نسبت به اختراعات پيشين، به نحوي كه ويژگي جديد بودن اختراع و تاثير فني آن را روشن سازد.

8- توضيح حداقل يك روش اجرايي براي به‌كارگيري اختراع.

9- ذكر صريح كاربرد صنعتي اختراع د ر صورتي كه ماهيت اختراع گوياي اين امر نباشد.

ماده 11
ادعاي اختراع بايد عناصر اختراعي را كه حمايت از آن درخواست شده است، درچارچوب مشخصه‌هاي فني تعيين كند. هر اختراع مي‌تواند مشتمل بر يك يا چند ادعا باشد. ادعا يا ادعاها بايد صريح و منجّز بوده و داراي شرايط زير باشند :

1- معقول بودن تعداد آن‌ها با توجه به ماهيت اختراع و شماره‌‌گذاري ترتيبي آن‌ها در صورت تعدّد.

2- از اطلاعات افشاء شده در توصيف اختراع فراتر نرود و به طور كامل در توصيف اثبات و مدلل شده باشد.

3- ويژگي‌هاي فني قابل حمايت را با استفاده از جملات مثبت، بيان نمايد.

4- جز در موارد غيرقابل اجتناب، از ارجاع به نقشه‌ها يا توصيف امتناع گردد و تا حد ممكن از به كار بردن عباراتي مانند «همان‌طور كه در توصيف آمد» يا «همان‌طور كه در نقشه‌ها نشان داده شده» خودداري شود.

5- در صورتي كه براي فهم ادعا ارجاع به نقشه ضرورت داشته باشد، پس از بيان ادعا، شماره صفحه نقشه و علامت مشخص كننده آن در داخل پرانتز ذكر گردد.

6- مشتمل بر شيوه اجرا و مزاياي اختراع نباشد.

ماده 12
ادعا يا ادعاها ممكن است ناظر بر فرآورده‌، فرايند، فرايند دستيابي به يك فرآورده و يا تركيبي از فرايند و فرآورده باشد، مشروط بر اينكه راجع به يك مفهوم اختراعي باشد.

ماده 13
خلاصه توصيف اختراع بايد مستقيماً زمينه فني‌اي كه اختراع به آن تعلق دارد را تعيين كند تا در جستجوي سوابق اختراع ادعايي مورد استفاده قرار گيرد. در خلاصه اختراع نكات زير بايد در نظر گرفته شود :

1- با عنوان اختراع شروع شود و مشتمل بر 70 تا 200 كلمه باشد.

2- مشكل فني، اساس راه حل ارائه شده براي آن و كاربرد يا كاربردهاي اصلي اختراع را اجمالاً روشن نمايد.

3- در صورت لزوم، مشتمل بر فرمول‌هاي شيميايي يا معادلات رياضي باشد تا براساس آن‌ها ويژگي‌هاي اختراع به بهترين شكل بيان شود.

4- در صورتي كه براي توضيح اختراع ارجاع به نقشه ضرورت داشته باشد، پس از توضيح خلاصه هر قسمت بايد نشانه‌هاي ارجاع دهنده به هريك از نقشه‌ها در داخل پرانتز ذكر گردد.

5- عدم بيان ارزش و مزاياي اختراع.

ماده 14
خلاصه توصيف فقط براي بيان اطلاعات اختراع به كار مي‌رود و نمي‌تواند مبناي تفسير براي تعيين حدود ادعا باشد.

ماده 15
چنانچه نقشه‌ها، نمودارها، و جداول، بخشي از ضميمه اظهارنامه اختراع باشند در ترسيم آن‌ها بايد نكات زير رعايت شوند :

1- در يك روي صفحه كاغذ بادوام و در قطع A4، با خطوط پررنگ و يكدست مشكي و غيررنگي كشيده شده و ترجيحاً در رسم آن‌ها از ابزارهاي فني نقشه‌كشي استفاده شود و حداكثر حاشيه اوراق به ترتيب از بالا 5/2 سانتي‌متر از چپ 5/1 سانتي‌متر، از راست 5/2 سانتي‌متر و از پايين 1 سانتي‌متر باشد.

2- وضوح و شفافيت نقشه‌ها به‌نحوي باشد كه امكان تكثير يا تصوير‌برداري آن ميسر شود.

3- تمام عناصر نقشه‌ يا نمودار داراي مقياس يكسان باشد مگر آنكه براي فهم اختراع، برجسته نمودن بخش خاصي از نقشه‌ و يا نمودار ضروري باشد.

4- تا حد امكان به صورت عمودي در صفحه قرار گيرد.

5- اعداد، حروف و نشانه‌ها به طور روشن ذكر شده و خوانا باشند.

6- شامل نشانه‌‌هايي باشد كه در توصيف بتوان به آن‌ها ارجاع داد.

7- صفحات بايد به ترتيب شماره‌گذاري شده و ترجيحاً نشان دهنده شماره آن صفحه از كل صفحات باشد.

8- هيچ توضيحي نبايد روي نقشه‌ها وجود داشته باشد مگر در مورد جداول و نمودارها.

9- در صورتي كه هريك از نقشه‌ها، نمودارها و جداول در بيش از يك صفحه باشد، كل صفحات بايد بدون حذف بخشي از آن‌ها‌، شامل نشانه‌هايي مستقل از شماره صفحات باشد به‌نحوي كه ارتباط و تماميت قسمت‌ها را با يكديگر روشن سازد.

ماده 16
در صورتي كه در اظهارنامه، توصيف، خلاصه توصيف، ادعا يا ادعاها و نقشه‌ها، به واحدهاي اندازه‌گيري وزن و حرارت، انرژي، نور، صدا، مغناطيس، و از اين قبيل امور اشاره شده باشد، از قواعد متعارف بايد استفاده ‌شود.

ماده 17
ساير ضمائم اظهارنامه، به جز نقشه، نمودار و جدول، بايد روي كاغذ داراي قطع A4 درج و نكات ذيل در مورد آن‌ها مراعات گردد :

1- متن آن‌ها به صورت تايپ شده ارائه گردد و فاصله بين سطور بيش از 5/1 سانتي‌متر نباشد.

2- فرمول‌هاي شيميايي و رياضي ممكن است به صورت دستي نوشته شوند.

3- صفحات بايد داراي حاشيه 3 سانتي متري در بالا و سمت راست و 2 سانتي‌متري از پايين و سمت چپ باشند.

4- شماره‌گذاري صفحات، بايد به عدد فارسي و به نحوي باشد كه شروع قسمت توصيف اختراع با شماره يك آغاز و به ترتيب تا پايان ادعاها و خلاصه اختراع شماره ‌گذاري شود چنانچه اظهارنامه همراه با نقشه، نمودار و جدول باشد ابتداي آن‌ها بايد با شماره‌هاي جديد از يك شماره‌گذاري شوند.

5- اوراق نبايد تا خورده و پاره شده باشند و فقط يك روي كاغذ نوشته مي‌شود.

ماده 18
در صورتي كه متقاضي طبق ماده 9 قانون، درخواست حق تقدم كرده باشد، هنگام تقاضاي ثبت اختراع بايد درخواست خود را وفق فرم مخصوص و به همراه مداركي كه حاكي از اين حق باشد به مرجع ثبت‌ تسليم نمايد. اين درخواست بايد مشتمل بر نكات زير باشد :

1- تاريخ و شماره اظهارنامه اصلي.

2- طبقه‌بندي بين‌المللي مرتبط با اظهارنامه اصلي.

3- كشور يا كشورهايي كه اظهارنامه اصلي در آنجا تسليم شده است و چنانچه اظهارنامه منطقه‌اي يا بين‌المللي منباي حق تقدم باشد، ذكر مأخذ آن.

ماده 19
در صورتي كه متقاضي مدعي دو يا چند اظهارنامه پيشين باشد، مدت حق تقدم از زمان مقدم‌ترين آن‌ها محاسبه مي‌گردد.

ماده 20
مدت زمان حق تقدم در ثبت اختراع، 12 ماه از تاريخ تسليم اظهارنامه اصلي خواهد بود. در اين مورد روز تسليم جزء مدت محسوب نخواهد شد و اگر آخرين روز مصادف با روز تعطيل باشد، اين مدت تا آخرين ساعت اولين روز اداري بعد از روز تعطيل، محاسبه خواهد شد.

فصل دوم : انتقال، اصلاح، استرداد و ثبت اظهارنامه

ماده 21
انتقال حق مالكيت ناشي از تسليم اظهارنامه يا اعطاء هرگونه اجازه بهره‌برداري از آن بايد حسب مورد به درخواست كتبي منتقل‌اليه يا مالك اختراع به مرجع ثبت اعلام و در پرونده مربوط درج ‌گردد. اعمال اين تغيير منوط به پرداخت هزينه مربوط خواهد بود.

ماده 22
چنانچه متقاضي بخواهد اصلاحاتي را در مورد توصيف، خلاصه توصيف اختراع يا نقشه‌ها انجام دهد بايد صفحاتي از ضمائم كه اين اصلاحات مربوط به آن‌ها است را دوباره تايپ كند، به نحوي كه كل آن‌ها يك سند يكپارچه را تشكيل دهد.
اضافه كردن بين خطوط، چسباندن، حاشيه نويسي، يا اصلاح به صورت زيرنويس و اقداماتي از اين قبيل ممنوع است.

ماده 23
متقاضي مي‌تواند تا قبل از ثبت اختراع، اظهارنامه خود را اصلاح كند، مشروط بر اينكه از حدود اظهارنامه نخست تجاوز ننمايد. درخواست اصلاح با پرداخت هزينه‌ مقرر در جدول هزينه‌ها انجام مي‌پذيرد.

ماده 24
اظهارنامه اختراع ممكن است با درخواست كتبي متقاضي مسترد گردد. در صورت تعدد متقاضيان، اين درخواست بايد به امضاي همه آن‌ها رسيده و متضمن عنوان اختراع، شماره و تاريخ اظهارنامه باشد. در صورت استرداد اظهارنامه، هزينه‌هاي پرداختي مسترد نخواهد شد.

تبصره

در صورتي كه اظهارنامه مسترد شده مبناي اظهارنامه‌هاي تقسيم شده ديگري قرار گرفته باشد، اظهارنامه‌هاي بعدي هم مسترد شده تلقي مي‌گردد.

ماده 25
توسعه يا بهبود يك اختراع مي‌تواند موضوع اظهارنامه تكميلي نيز قرار گيرد، مشروط بر اينكه مكمل و مبين همان اختراعي باشد كه در اظهارنامه اصلي ادعا شده است. در اين صورت :

1- شماره و تاريخ اظهارنامه اصلي در اظهارنامه تكميلي ذكر مي‌گردد.

2- تكميلي بودن اختراع در قسمت توصيف بعد از عنوان درج مي‌شود.

3- اعطاي گواهي‌نامه اختراع به اظهارنامه تكميلي مشروط به اعطاي گواهي‌نامه اختراع به اظهارنامه اصلي است.

4- در صورت ثبت اختراع اصلي، آگهي ثبت اختراع تكميلي متضمن شماره و تاريخ ثبت اظهارنامه اصلي است.

تبصره 1

در صورت رد اظهارنامه تكميلي در مهلتي كه براي اعتراض به رد وجود دارد، متقاضي مي‌تواند اظهارنامه خود را به طور مستقل ارائه دهد، مشروط بر آنكه مفهوم اختراعي آن با اظهارنامه اصلي يكسان نباشد در اين صورت، شماره‌اي جديد به اظهارنامه مستقل داده مي‌شود و از همان تاريخ اظهارنامه تكميلي حق تقدم خواهد داشت.

تبصره 2

صدور گواهي‌نامه اختراع تكميلي تابع همان مقرراتي خواهد بود كه براي گواهي‌نامه اصلي تعيين شده است ولي مدت اعتبار گواهي‌نامه تكميلي نمي‌تواند از مدت اعتبار گواهي‌نامه اصلي تجاوز نمايد.

ماده 26
استفاده از مهلت ارفاقي مقرر در بند هـ ماده 4 قانون از جمله ناظر بر موارد زير است :

1- افشاء به دليل يا در نتيجه سوء استفاده اشخاص ثالث يا ذي‌حق قبلي متقاضي انجام شده باشد.

2- افشاء در نتيجه شركت در يك نمايشگاه رسمي باشد كه در اين فرض متقاضي بايد گواهي شركت در اين نمايشگاه را كه به تأييد مسئولان ذي‌ربط رسيده همراه با درج اين مطلب كه اختراع فقط در نمايشگاه مذكور به نمايش گذاشته شده است، ظرف 30 روز از تاريخ تسليم اظهارنامه به مرجع ثبت تسليم نمايد.

تبصره

منظور از نمايشگاه رسمي نمايشگاهي‌است كه توسط دولت يا ادارات ذي‌صلاح داخلي تشكيل مي‌شود و يا توسط دولت يا اشخاص ذي‌صلاح در يك كشور عضو كنوانسيون پاريس و در سطح بين‌المللي برگزار مي‌گردد. در فرض اخير گواهي مسؤولان ذي‌ربط نمايشگاه رسمي بايد به تأييد نمايندگي‌هاي جمهوري اسلامي ايران رسيده باشد.

ماده 27
مرجع ثبت پس از دريافت اظهارنامه و ضمايم مربوط و احراز شرايط مقرر در ماده 11 قانون، آن را در دفتر ثبت وارد و بر روي هريك از نسخ اظهارنامه، تاريخ دريافت اظهارنامه و شماره آن را قيد نموده و نسخه دوم آن را همرا با ضمائم، كه داراي همان مشخصات نسخه اصلي است، بعد از امضاء و مهر و قيد تاريخ (ساعت، روز، ماه، سال) وصول آن با تمام حروف، به عنوان رسيد به متقاضي مسترد خواهد كرد.

تبصره

درخصوص اظهارنامه‌هايي كه با پست سفارشي ارسال مي‌شوند، در صورت ثبت اظهارنامه‌ها، نسخه دوم آن‌ها همراه با ضمائم توسط و به هزينه مرجع ثبت با پست سفارشي به عنوان رسيد به متقاضيان مسترد خواهد شد. در صورت عدم ثبت نيز مراتب به همين ترتيب به‌اطلاع متقاضيان خواهد رسيد. پاسخ اظهارنامه‌هاي واصله در چارچوب ماده167 اين آيين‌نامه به صورت الكترونيكي خواهد بود.

فصل سوم : ‌بررسي اظهارنامه و ثبت اختراع

ماده 28
مرجع ثبت، پس از دريافت اظهارنامه و ضمائم مربوط، آن را ظرف 6 ماه از حيث انطباق با شرايط شكلي و ماهوي مندرج در قانون و اين آيين‌نامه بررسي مي‌نمايد.

تبصره 1

مرجع ثبت در صورت ضرورت مي‌تواند از مراجع ذي‌ربط اعم از خصوصي يا دولتي و يا از متخصصان و كارشناسان امر براي احراز شرايط ماهوي اختراع استعلام و كسب نظر نمايد. مهلت پاسخ به استعلام و اعلام نظر حداكثر 3 ماه خواهد بود.

تبصره 2

اظهارنظر مراجع و اشخاص مذكور جنبه مشورتي داشته و عدم پاسخ به استعلام و كسب نظر مانع از بررسي و اتخاذ تصميم مرجع ثبت نيست.

تبصره 3

استعلام و كسب نظر از مراجع و اشخاص مذكور مي‌تواند براساس قراردادهاي منعقده با آن‌ها صورت گيرد.

ماده 29
چنانچه پس از بررسي اظهارنامه و ضمائم آن، انجام اصلاحات يا تكميل اظهارنامه و ضمائم آن ضرورت داشته باشد، مرجع ثبت با تعيين مواردي كه نياز به اصلاح يا تكميل دارند كتباً از متقاضي مي‌خواهد تا ظرف 30 روز از تاريخ ابلاغ نسبت به انجام اصلاحات يا تكميل مدارك اقدام نمايد. در غير اين صورت اظهارنامه كان لم يكن تلقي خواهد شد. مهلت تعيين شده در اين ماده براي اشخاص مقيم خارج از كشور 60 روز مي‌باشد.

ماده 30
تصميم مرجع ثبت مبني بر اعطاي گواهي‌نامه اختراع كتباً به متقاضي اعلام شده و متقاضي بايد ظرف مدت 30 روز پس از اعلام جهت پرداخت هزينه‌هاي مربوط به ثبت اختراع و انتشار آگهي موضوع ماده 32 اين آيين‌نامه اقدام نمايد. در صورت عدم پرداخت هزينه‌ها درمهلت مقرر فوق، اظهارنامه كان لم يكن تلقي مي‌گردد. اين مهلت براي متقاضيان مقيم خارج از كشور 60 روز مي‌باشد.

ماده 31
اختراع با قيد مراتب زير طبق فرم (الف-2) در دفتر ثبت اختراع ثبت مي‌شود :

1- شماره وتاريخ اظهارنامه با قيد ساعت و روز و ماه و سال.

2- شماره و تاريخ ثبت اختراع.

3- اسم و نشاني و تابعيت مالك اختراع.

4- اسم و نشاني و تابعيت مخترع در صورتي كه متقاضي شخص مخترع نيست مگر اينكه مخترع كتباً تقاضا نموده باشد كه نامش در گواهي‌نامه اختراع ذكر نشود.

5- اسم و نشاني نماينده قانوني مخترع، اگر ثبت اختراع توسط وي تقاضا شده باشد.

6- عنوان اختراع.

7- طبقه‌بندي بين‌المللي اختراع با ذكر زمينه علمي‌اي كه اختراع در آن طبقه قرار مي‌گيرد.

8- در صورت ادعاي حق تقدم و پذيرش آن، تاريخ، شماره و محل تسليم اظهارنامه مقدم.

9- مدت حمايت.

تبصره 1

در دفتر ثبت اختراع، براي هر اختراع دو صفحه اختصاص مي‌يابد و هر تغيير و اصلاح و همچنين نقل و انتقالاتي كه جزئاً يا كلاً نسبت به موضوع اختراع صورت مي‌گيرد، در صفحات مزبور قيد مي‌گردد.

تبصره 2

درج مراتب فوق پس از تكميل بايد به امضاء مالك اختراع يا نماينده قانوني وي و همچنين رئيس اداره ثبت اختراعات برسد.

ماده 32
پس از ثبت اختراع، آگهي مربوط به ثبت، ظرف 30 روز با قيد مراتب مذكور در ماده 31 اين آيين‌نامه در روزنامه رسمي منتشر مي‌گردد. آگهي مزبور به امضاء رئيس اداره ثبت اختراعات رسيده و براي انتشار تسليم روزنامه رسمي مي‌شود.

ماده 33
پس از انتشار آگهي ثبت اختراع و تحويل نسخه منتشر شده يا منعكس درسايت روزنامه‌ رسمي به مرجع ثبت، گواهي‌نامه اختراع صادر و به متقاضي يا نماينده قانوني وي تسليم خواهد شد. گواهي‌نامه اختراع بايستي با استفاده از فناوري روز تهيه و مشتمل بر نسخه‌اي از توصيف، ادعا، خلاصه توصيف و نقشه بوده و منگنه و مهر شده و به امضاء رئيس اداره ثبت اختراعات برسد. گواهي‌نامه اختراع طبق فرم (الف – 3) بايد حاوي نكات زير باشد :

1- شماره وتاريخ اظهارنامه.

2- شماره و تاريخ ثبت اختراع.

3- اسم، نشاني و تابعيت دارنده اختراع.

4- اسم، نشاني و تابعيت مخترع، مگر اينكه مخترع كتباً از مرجع ثبت درخواست عدم ذكر نام خود را نمايد.

5- عنوان اختراع.

6- طبقه‌بندي بين‌المللي اختراع.

7- ذكر تاريخ، شماره و محل تسليم اظهارنامه مقدم، درصورت ادعاي حق تقدم و پذيرش آن.

8- مدت حمايت.

ماده 34
در صورت تعدد متقاضي ثبت اختراع، به درخواست آن‌ها، ميزان سهم هريك در گواهي‌نامه اختراع به تفكيك قيد خواهد شد. در غير اين صورت، حقوق ناشي از اختراع بالسويه خواهد بود.

ماده 35
در صورت تقاضاي مالك اختراع ثبت شده براي صدور پروانه بهره‌برداري، مرجع ثبت حداكثر ظرف يك هفته از تاريخ تقاضا مراتب را به انضمام سوابق اختراع به دستگاه يا دستگاه‌هايي كه مرتبط با موضوع اختراع تشخيص مي‌دهد، منعكس و پس از اخذ نظرات آن‌ها نسبت به صدور پروانه مذكور اقدام خواهد كرد. چنانچه مراجع يادشده ظرف مهلت مقرر در ماده 19 قانون پاسخ ندهنديا پاسخ منفي دهند، مرجع ثبت تكليفي براي صدور مجوز بهره‌برداري ندارد.

تبصره

درصورتي كه اخذ نظرات مراجع ذي‌ربط قانوناً مستلزم پرداخت هزينه باشد، تأديه اين هزينه به عهده متقاضي پروانه بهره‌برداري است.

فصل چهارم : صدور پروانه اجباري بهره‌برداري

ماده 36
درخواست صدور پروانه اجباري بهره‌برداري اختراع بايد از جانب وزير يا بالاترين مقام دستگاه دولتي يا اشخاص مجاز از سوي آن‌ها، تسليم دبيرخانه كميسيون گردد. اين درخواست بايد همراه دليل و مدركي باشد كه به موجب آن ثابت شود، دستگاه دولتي يا شخص مجاز از طرف او، از مالك درخواست بهره‌برداري كرده ولي نتوانسته اجازه بهر‌ه‌برداري را با شرايط معقول و ظرف مدت زمان متعارف تحصيل نمايد. رعايت مراتب فوق، در صورت فوريت ناشي از مصالح ملي در كشور به تشخيص كميسيون موضوع ماده 17 قانون لازم نخواهد بود و تصميم كميسيون در اين خصوص بلافاصله به اجرا درمي‌آيد، مشروط بر آنكه در اين قبيل موارد مالك اختراع در اولين فرصت ممكن از تصميم كميسيون مطلع شود.

ماده 37
دبيرخانه پس از دريافت درخواست پروانه اجباري بهره‌برداري، ظرف 10 روز موضوع را به مالك اختراع ابلاغ مي‌كند. مالك اختراع موظف است مراتب را به اشخاصي كه مجوز بهره‌برداري از اختراع مورد نظر را دارند اطلاع دهد. مخترع و اشخاصي كه مجوز بهره‌برداري از اختراع مورد نظر را دارند بايد ظرف 30 روز نظرات خود را به صورت مدلل و مستند كتباً به دبيرخانه ارائه نمايند كه دردفتر مخصوص به ثبت رسيده وجهت تصميم‌گيري تسليم كميسيون خواهد شد.

ماده 38
دبيرخانه حداقل 10 روز قبل از تشكيل جلسه كميسيون، بايد زمان آن را به متقاضي پروانه اجباري و مالك اختراع و اشخاص ذي‌نفع اطلاع دهد. اشخاص مذكور مي‌توانند در جلسه حضور پيدا كنند. كميسيون پس از استماع اظهارات آن‌ها تصميم مقتضي اتخاذ و مراتب را اعلام خواهد نمود.

ماده 39
درصورت اعطاي پروانه اجباري، كميسيون بايد شرايط بهره‌برداري، نام سازمان دولتي بهره‌بردار يا شخص مجاز از طرف او، مدت بهره‌برداري، مبلغ مذكور در بند ب ماده 17 قانون به تشخيص كارشناس رسمي، اقدامات اجرايي، مدت زمان لازم براي انجام اقدامات اجرايي توسط بهره‌بردار، محدوده جغرافيايي و موارد مجاز استفاده از اختراع را دقيقاً مشخص نمايد.

تبصره

پرداخت هزينه‌هاي كارشناسي براي تعيين مبلغ مذكور در اين ماده به عهده بهره‌بردار خواهد بود.

ماده 40
تصميم كميسيون مبني بر اعطاء پروانه اجباري بهره‌برداري بايد در دفتر ثبت اختراع قيد و به هزينه متقاضي در روزنامه رسمي كشور منتشر و به مالك اختراع و ساير اشخاص ذي‌نفع ابلاغ گردد.

ماده 41
چنانچه پس از بررسي مدارك و استماع اظهارات طرفين، كميسيون تشخيص دهد كه درخواست ارائه شده منطبق با شرايط مندرج در ماده 17 قانون نمي‌باشد، درخواست را رد و نتيجه را از طريق دبيرخانه به متقاضي و اشخاص ذي‌نفع ابلاغ مي‌نمايد.

ماده 42
مالك اختراع يا سازمان دولتي و همين‌طور شخص ثالثي كه پروانه اجباري بهره‌برداري براي او صادر شده است ظرف 20 روز پس از دريافت ابلاغ موضوع ماده 40اين آيين‌نامه مي‌تواند نسبت به تصميم كميسيون درخواست بررسي مجدد نمايد. چنانچه كميسيون درخواست تجديد نظر را قانع كننده تشخيص دهد، جلسه‌اي را حداكثر ظرف 30 روز پس از وصول درخواست، براي رسيدگي به اظهارات متقاضي تجديد نظر و در صورت لزوم طرف او تشكيل خواهد داد و در مورد شرايط و مدت پروانه اجباري بهره‌برداري اتخاذ تصميم مي‌نمايد. در غير اين صورت درخواست مذكور رد مي‌گردد. نحوه تشكيل كميسيون، مهلت‌ها و ابلاغ تصميمات كميسيون مطابق با اين آيين‌نامه خواهد بود.

ماده 43
مالك اختراع مي‌تواند درخواست لغو پروانه اجباري بهره‌برداري صادره از سوي كميسيون را بنابه دلائلي كه در بند (ج) ماده 17 قانون آمده است، همراه با مدارك و مستندات مربوط به دبيرخانه كميسيون تسليم نمايد. دبيرخانه موظف است ظرف 30 روز از تاريخ تسليم درخواست، مراتب را همراه با دلائل به بهره‌بردار اعلام تا چنانچه پاسخي داشته باشد ظرف 30 روز به دبيرخانه اعلام نمايد. مرجع مذكور اظهارات طرفين به انضمام مدارك و مستندات ارائه شده را جهت اتخاذ تصميم به كميسيون ارسال مي‌دارد. كميسيون پس از بررسي اظهارات مالك اختراع، وزير يا بالاترين مقام دستگاه ذي‌ربط و بهره‌بردار، تصميم مقتضي را اتخاذ مي‌نمايد. چنانچه تصميم كميسيون مبني بر لغو پروانه بهره‌برداري باشد، حسب مورد اجازه بهره‌برداري براي مالك يا بهره‌بردار ديگر صادر مي‌گردد. در صورتي كه حفظ حقوق قانوني اشخاصي كه اجازه را كسب كرده‌اند، ابقاء تصميم را ايجاب نمايد، كميسيون نسبت به ابقاء آن اقدام مي‌نمايد.
تصميم كميسيون مبني بر لغو يا ابقاء پروانه اجباري بهره‌برداري همراه با مدت و شرايط مربوط از سوي دبيرخانه به طرفين ابلاغ خواهد شد.

ماده 44
هرگونه تصميم كميسيون مبني بر اعطاي پروانه اجباري بهره‌برداري يا رد آن از سوي متقاضي يا مالك اختراع قابل اعتراض در دادگاه‌ صالح مقرر در ماده 59 قانون مي‌باشد. اين اعتراض بايد ظرف 60 روز از تاريخ ابلاغ تصميم كميسيون به ذینفع و یا اطلاع او از آن
صورت گيرد.

ماده 45
به منظور انجام كليه وظايف اداري كميسيون موضوع بند (الف) ماده 17 قانون، دبيرخانه‌اي به رياست مديركل اداره كل مالكيت صنعتي در مرجع ثبت تشكيل مي‌شود.

ماده 46
مرجع ثبت پس از دريافت درخواست صدور پروانه اجباري بهره‌برداري، موضوع بند (ح) ماده 17 قانون، بايد آن را در دفتر مخصوص ثبت و ظرف 10 روز از زمان دريافت همراه با دلايل، مدارك و مستندات به دارنده حق اختراع مقدم يا مؤخر ابلاغ نمايد. دارنده حق اختراع مقدم يا مؤخر بايد نظرات و دلايل و مدارك خود را ظرف 30 روز از تاريخ ابلاغ به مرجع ثبت تسليم نمايد. مرجع ثبت، مدارك و مستندات طرفين را جهت اتخاذ تصميم تسليم كميسيون مذكور در ماده 170 اين آيين‌نامه خواهد كرد. كميسيون پس از استماع اظهارات طرفين، در مورد اعطاي پروانه اجباري بهره‌برداري و شرايط و حدود و مبلغ قابل پرداخت به تشخيص كارشناس رسمي، يا رد درخواست، تصميم‌گيري خواهد كرد. در صورت اعتراض به تصميم كميسيون، تا قبل از نهايي شدن تصميم دادگاه در اين مورد، پروانه اجباري بهره‌برداري صادره از سوي كميته معلق خواهد بود.

تبصره

چنانچه دارنده حق اختراع مقدم يا مؤخر مقيم ايران نباشد، مهلت‌هاي مذكور در اين ماده به دو برابر افزايش مي‌يابد.

فصل پنجم : تغييرات، انتقالات و اعراض در مورد اختراع ثبت شده

ماده 47
مالك اختراع مكلف است هرنوع تغيير راجع به اسم، نشاني، تابعيت، اقامتگاه يا اعطاء اجازه بهره‌برداري از اختراع يا انتقال و يا اعراض از مالكيت اختراع ثبت شده را كتباً و همراه با مدارك مربوط جهت ثبت در سوابق به مرجع ثبت اعلام نمايد. اعمال اين تغييرات با رعايت مقررات قانون و اين آيين‌نامه خواهد بود.

تبصره

چنانچه در طبقه‌بندي بين‌المللي اختراع ثبت شده تغييراتي به وجود آيد، مالك اختراع مي‌تواند از مرجع ثبت درخواست كند كه تغييرات مذكور در گواهي‌نامه اختراع اعمال شود.

ماده 48
درخواست مالك اختراع مبني بر تغييرات در مضمون و نقشه‌هاي اختراع، بايد به صورت كتبي و با ذكر شماره و تاريخ اختراع به مرجع ثبت تسليم گردد. انجام اين تغييرات، مشروط به آن است كه در نتيجه اين تغييرات، اطلاعات مندرج در گواهي‌نامه اختراع، از حدود اطلاعات مذكور در اظهارنامه اوليه، تجاوز نكند.

ماده 49
هرنوع انتقال گواهي‌نامه اختراع بايد در مرجع ثبت به ثبت برسد. درخواست كتبي براي ثبت انتقال بايد همراه با مدارك ذيل تسليم مرجع ثبت گردد :

1- اصل گواهي‌نامه اختراع.

2- مدرك قانوني كه دلالت بر انتقال نمايد.

3- مدارك نمايندگي قانوني، در صورت وجود.

4- رسيد مربوط به پرداخت هزينه‌ها.

ماده 50
در آگهي تغيير مالكيت ذكر موارد زير ضروري است :

1- عنوان اختراع، با ذكر طبقه‌بندي مربوط.

2- تاريخ ثبت انتقال.

3- شماره ثبت اختراع در ايران.

4- اسم، اقامتگاه و تابعيت مالكان قديم و جديد.

5- اسم ونشاني نماينده قانوني مالك جديد در ايران، در صورت وجود.

ماده 51
مالك اختراع مي‌تواند بهره‌برداري از اختراع خود را ضمن رعايت ماده 17 قانون به طور جزيي يا كلي براي تمام يا بخشي از مناطق جغرافيايي مورد حمايت، به هر شكل قانوني به ديگران واگذار نمايد. اجازه بهره‌‌برداري مي‌تواند انحصاري يا غير انحصاري باشد. مجوز بهره‌برداري بايد در مرجع ثبت به ثبت برسد. هر مجوز بهره‌برداري كه به ثبت مي‌رسد غيرانحصاري تلقي مي‌گردد، مگر اينكه دلايل انحصاري بودن ارائه شده باشد. درخواست ثبت مجوز بهره‌برداري بايد مشتمل بر مدارك زير باشد :

1- نسخه‌اي از مجوز بهره‌برداري كه حاوي امضاء گواهي شده طرفين باشد.

2- اصل گواهي‌نامه اختراع.

3- مدارك نمايندگي قانوني، در صورت وجود.

4- رسيد مربوط به پرداخت هزينه‌ها.

تبصره

مراتب فسخ يا خاتمه پيش از موعد مجوز بهره‌برداري در صورتي كه در چارچوب متن قرارداد مطابق قوانين و مقررات مربوط باشد، نيز به موجب مقررات اين ماده، با انجام تغييرات لازم، قابل ثبت خواهد بود.

ماده 52
در موارد زير مرجع ثبت از ثبت مجوز بهره‌برداري خودداري كرده و مراتب را به اطلاع متقاضي مي‌رساند :

1- درخواست مربوط به اختراعي باشد كه قبلا در مورد آن مجوز بهره‌برداري انحصاري به ثبت رسيده است.

2- اختراع مورد اعتراض واقع شده و اعتبار آن در حال بررسي در مراجع قضايي باشد.

3- هزينه‌ سالانه گواهي‌نامه اختراع پرداخت نشده باشد.

ماده 53
چنانچه مانعي براي ثبت مجوز بهره‌برداري از اختراع وجود نداشته باشد، مرجع ثبت مجوز مربوط را به صورت محرمانه حفظ و مراتب را در روزنامه رسمي منتشر مي‌كند. اين آگهي مشتمل بر موارد زير خواهد بود :

1- اسامي مالك و بهره‌بردار.

2- عنوان اختراع.

3- تاريخ و شماره ثبت اختراع.

4- مدت بهره‌برداري.

5- انحصاری یا غیر انحصاری بودن آن.

ماده 54
در صورت فوت مالك گواهي‌نامه اختراع و باقي بودن مدت اعتبار اختراع، مرجع ثبت به درخواست وراث يا احداز وراث نام ورثه يا وراث را به عنوان مالك در ظهر گواهي‌نامه اختراع قيد و مراتب را با ذكر ميزان سهم هريك در دفتر ثبت اختراعات ثبت خواهد كرد. درخواست ثبت بايد كتبي و همراه با مدارك ذيل تسليم مرجع ثبت گردد :

1- اصل دادنامه انحصار وراثت يا رونوشت مصدق آن.

2- اصل گواهي‌نامه اختراع.

3- مدارك دال بر پرداخت هزينه‌ها.

4- مدارك نمايندگي قانوني.

ماده 55
مالك اختراع مي‌تواند با تسليم درخواست كتبي به مرجع ثبت از حقوق خود نسبت به اختراع ثبت شده معتبر اعراض حاصل نمايد. مدارك ذيل بايد به درخواست اعراض منضم گردد :

1- اقرارنامه رسمي مبني بر اعراض كه به امضاء مالك اختراع رسيده است.

2- اصل گواهي‌نامه اختراع ثبت شده.

3- مدارك نمايندگي قانوني، در صورت وجود.

4- رسيد مربوط به پرداخت حق ثبت تغييرات.

تبصره 1

اعراض مالك اختراع از حقوق خود نسبت به اختراع ثبت شده مشروط به اين است كه بهره‌برداري از اختراع، در زماني كه ثبت آن معتبر بوده است، به ديگري واگذار نشده باشد.

تبصره 2

در صورت اعراض، حق ثبت و ساير هزينه‌هاي پرداختي به مرجع ثبت، مسترد نخواهد شد.

ماده 56
در صورتي كه انتقال، اعطاء اجازه بهره‌برداي، فسخ و خاتمه پيش از موعد مجوز بهره‌برداري يا اعراض از مالكيت ثبت شده در خارج انجام شده باشد، اصل يا رونوشت مصدق سند مربوط كه در آن شماره و تاريخ ثبت اختراع در ايران قيد و به تأييد نمايندگي‌هاي جمهوري اسلامي ايران رسيده باشد، دليل انتقال، اعطاء اجازه بهره‌برداري، فسخ و خاتمه پيش از موعد مجوز بهره‌برداري يا اعراض از مالكيت اختراع، براي ثبت آن در ايران خواهد بود.

ماده 57
كليه تغييرات و انتقالات يا فسخ و خاتمه و يا اعراض از اختراع ثبت شده در صفحه مخصوص مربوط به ثبت اختراع، ثبت و در ظهر گواهي‌نامه اختراع درج مي‌گردد و جز در مورد تغيير نشاني، به هزينه ذي‌نفع ظرف 30 روز از تاريخ ثبت در روزنامه رسمي آگهي مي‌شود.

موارد مذكور تا زماني كه به ثبت نرسيده‌اند در مقابل اشخاص ثالث قابل استناد نمي‌باشند. ثبت آن‌ها منوط به پرداخت هزينه‌هاي مقرر در جدول هزينه‌ها و در صورت لزوم هزينه انتشار آگهي مربوط خواهد بود.

فصل ششم : اعتراض به رد و به تقاضاي ثبت و اقامه دعواي ابطال گواهي‌نامه اختراع

ماده 58
تصميم مرجع ثبت مبني بر رد اظهارنامه از سوي متقاضي قابل اعتراض است. اعتراض بايد در دو نسخه به صورت كتبي و همراه با دلايل و مستندات مربوط و رسيد مربوط به پرداخت هزينه رسيدگي به رد ثبت، ظرف 30 روز از تاريخ ابلاغ تصميم، از طريق مرجع ثبت به كميسيون موضوع ماده 170 اين آيين‌نامه، تسليم شود. پس از ثبت اعتراض‌نامه، نسخه دوم آن با قيد تاريخ و شماره وصول به معترض مسترد مي‌گردد. مهلت مذكور براي متقاضي مقيم خارج از كشور 60 روز مي‌باشد.

تبصره

در صورت رد اعتراض در كميسيون، هزينه رسيدگي به رد ثبت قابل استرداد نخواهد بود.

ماده 59
هر شخصي كه نسبت به تقاضاي ثبت اختراع اعتراض داشته باشد بايد اعتراض خود را در دو نسخه به مرجع ثبت تسليم نمايد. پس از ثبت اعتراض‌نامه، نسخه دوم آن با قيد تاريخ و شماره وصول به معترض مسترد مي‌گردد. اعتراض‌نامه بايد همراه با دلايل و مدارك استنادي و رسيد مربوط به پرداخت هزينه رسيدگي به اعتراض باشد. چنانچه پس از بررسي اعتراض‌نامه و مدارك استنادي، تكميل مدارك منضم به اعتراض نامه ضرورت داشته باشد، مرجع ثبت با تعيين موارد، كتباً از متقاضي مي‌خواهد كه ظرف 30 روز از تاريخ ابلاغ نسبت به رفع نواقص اقدام نمايد. در غير اين صورت، اعتراض‌نامه كان‌لم يكن تلقي خواهد شد.

تبصره

مهلت‌ مذكور در اين ماده براي اشخاص مقيم خارج از كشور 60 روز مي‌باشد.

ماده 60
هرگاه اعتراض معترض مبني بر ادعاي حق مالكيت نسبت به اختراعي باشد كه اظهارنامه ثبت آن تسليم مرجع ثبت شده است، در صورتي كه اختراع قبلاً به نام او ثبت نشده است، بايد همزمان با اعتراض، براي اختراع خود مطابق قانون و اين آيين‌نامه تقاضاي ثبت كرده و حق ثبت اظهارنامه و حق ثبت اختراع و تمام مخارج مربوط به آن را تأديه نمايد. مرجع ثبت با رعايت ماده 59 اين آيين‌نامه موظف است ظرف 10 روز از وصول اعتراض، نسخه‌اي از اعتراض نامه را به انضمام رونوشت مدارك و دلايل استنادي به متقاضي ثبت ابلاغ نمايد. متقاضي مكلف است از تاريخ ابلاغ اعتراض‌نامه پاسخ مكتوب خود را ظرف 20 روز نسبت به اعتراض وارده به مرجع ثبت تسليم نمايد. عدم پاسخ متقاضي به ابلاغ در مهلت مقرر به منزله تمكين وي خواهد بود. هرگاه متقاضي كتباً به اعتراض تمكين نمايد درخواست او براي ثبت اختراع مسترد شده تلقي مي‌گردد و مراتب كتباً به معترض ابلاغ مي‌شود تا در صورتي كه اختراع وي به ثبت نرسيده است، برطبق اظهارنامه‌اي كه همزمان با اعتراض تسليم كرده است نسبت به ثبت آن اقدام كند. در صورت عدم تمكين متقاضي، مرجع ثبت مراتب را ظرف 10 روز به معترض ابلاغ كرده و وي از اين تاريخ 20 روز مهلت دارد كه اعتراض خود را از طريق مرجع ثبت تسليم كميسيون موضوع ماده 170 اين آيين‌نامه نمايد. همين ترتيب در موردي نيز بايد رعايت شود كه اعتراض معترض مبني بر داشتن برخي حقوق، غير از حق مالكيت، نسبت به اختراعي باشد كه اظهارنامه ثبت آن تسليم مرجع ثبت شده ولي هنوز در ايران به ثبت نرسيده است؛ مگر اينكه اختراع قانوناً قابل ثبت نباشد. در اين فرض نيازي به تسليم اظهارنامه ثبت اختراع به مرجع ثبت نخواهد بود. تصميم كميسيون طبق ماده 172 اين آيين‌نامه قابل اعتراض در دادگاه صالح مقرر در ماده 59 قانون است.

ماده 172
كميسيون پس از رسيدگي، تصميم خود را به صورت مستند و مستدل اعلام مي‌نمايد. تصميم كميسيون از سوي مرجع ثبت به متقاضي یا به طرفين اختلاف ابلاغ شده و ظرف 60 روز از تاريخ ابلاغ قابل اعتراض در دادگاه صالح مقرر در ماده 59 قانون است. در اين صورت معترض به تصميم كميسيون بايد مبلغي را به شرح مذكور در جدول هزينه‌ها، به عنوان وديعه در صندوق دادگستري گذاشته و رسيد آن را ضميمه دادخواست خود نمايد. از مبلغ مزبور در صورتي كه معترض محكوم به بي‌حقي‌ شود، خسارت طرف پرداخت شده و چنانچه طرف بيش از مبلغ مذكور خسارت ديده باشد، براي مازاد به دادگاه مذكور رجوع خواهد كرد.

تبصره 1

در صورتي كه اظهارنامه تسليمي به هر دليلي منتهي به ثبت اختراع نشود مبالغ پرداختي از اين بابت، قابل استرداد نخواهد بود.

تبصره 2

در صورت رد اعتراض در كميسيون، هزينه رسيدگي به اعتراض قابل استرداد نخواهد بود.

تبصره 3

در صورتي كه معترض مقيم ايران نباشد، مهلت‌هاي مذكور در اين ماده به دو برابر افزايش مي‌يابد.

ماده 61
در صورت درخواست ابطال گواهي‌نامه اختراع، ذي‌نفع مي‌تواند با اثبات يكي از موارد مذكور در ماده 18 قانون دادخواست خود را تسليم دادگاه صالح مقرر در ماده 59 قانون نمايد. دادخواست ابطال بايد همراه مدارك ذيل باشد :

1- اصل يا رونوشت مصدق كليه اسناد و مدارك مثبت ادعاي ابطال.

2- رسيد مربوط به پرداخت وديعه تسليم دادخواست ابطال به دادگاه، به شرح مذكور در جدول هزينه‌ها.

3- وكالت‌نامه، در صورتي كه دادخواست توسط وكيل تسليم شود.

ماده 62
هرگاه ثبت اختراع باطل شود، از تاريخ ثبت باطل تلقي مي‌شود. رأي نهايي دادگاه به مرجع ثبت ابلاغ مي‌گردد و مرجع مذكور آن را ثبت و به هزينه محكوم‌له، آگهي مربوط به آن را در اولين فرصت ممكن در روزنامه رسمي منتشر مي‌كند. محكوم‌له مي‌تواند مخارج مزبور را در جزء خسارت از محكوم عليه مطالبه كند. آگهي مذكور شامل عنوان اختراع و ذكر خلاصه‌اي از مفاد رأي نهايي دادگاه در اين خصوص خواهد بود.

فصل هفتم : اظهارنامه بين‌المللي طبق معاهده همكاري در ثبت اختراعات

ماده 63
اظهارنامه بين‌المللي كه طبق معاهده همكاري در ثبت اختراعات از سوي اتباع ايراني يا مقيمين در ايران تسليم مرجع ثبت مي‌گردد، مرجع ثبت به عنوان اداره مبدا عمل خواهد نمود.

ماده 64
در صورتي كه در اظهارنامه‌هاي بين‌المللي، ايران به عنوان «كشور تعيين شده» و «كشور منتخب» جهت ثبت بين‌المللي معرفي شده باشد، مرجع ثبت ضمن رعايت تشريفات مقرر در معاهده و آيين‌نامه مربوط تقاضاي ثبت اختراع را طبق قانون و اين آيين‌نامه مورد بررسي قرار خواهد داد.

ماده 65
علاوه بر هزينه‌هايي كه براي ثبت بين‌المللي طبق معاهده و آيين‌نامه مربوط پرداخت مي‌گردد، جهت بررسي اظهارنامه بين‌المللي و مدارك آن، هزينه‌اي طبق جدول هزينه‌ها دريافت خواهد شد. در صورت تأييد اظهارنامه، چگونگي ارسال آن به دفتر بين‌المللي و هزينه‌هاي مربوط به عهده متقاضي خواهد بود.

فصل هشتم : هزينه‌ها

ماده 66
با توجه به ماده 16 قانون، اعتبار گواهي‌نامه اختراع بيست سال از تاريخ تسليم اظهارنامه است. براي حفظ اعتبار گواهي‌نامه بايد، هزينه‌اي‌ سالانه ظرف دوماه قبل از انقضاي يك سال از تاريخ تسليم اظهارنامه و هر سال بعد از آن به همين ترتيب تا تاريخ اعتبار گواهي‌نامه، طبق جدول هزينه‌ها تاديه گردد والا ثبت اختراع از درجه اعتبار ساقط خواهد شد.
اگر مالك اختراع يا نماينده قانوني وي تا شش ماه پس از انقضاي موعد، علاوه بر هزينه سالانه جريمه‌اي معادل نصف هزينه سالانه اختراع را پرداخت نمايد ثبت اختراع به اعتبار خود باقي خواهد ماند.

برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به بخش مشاوره تخصصی در سایت موسسه نوفن مراجعه نمایید.